Bằng những biện pháp tài chính đầy rủi ro, Elon Musk đã thành công trong việc xoay tiền để “nuôi” cùng một lúc ba công ty đang phát triển như vũ bão của mình là: Tesla, SpaceX và SolarCity.
Kể từ tháng 10/2014, SolarCity đã mời chào các nhà đầu tư mua số trái phiếu trị giá 214 triệu USD do mình phát hành để gây vốn cho các dự án mới. Cho đến nay, bên mua nhiều trái phiếu nhất của SolarCity lại là SpaceX, khi mua 90 triệu USD trong tổng số trái phiếu trên. Điều đáng nói là hai công ty này đều thuộc sở hữu của Elon Musk.
Bên cạnh mua trái phiếu, Elon Musk đã vay ngân hàng 475 triệu USD để mua cổ phiếu của SolarCity và Tesla khi hai công ty này cần vốn. Khoản vay này lại được bảo lãnh bằng chính số cổ phiếu trị giá 2,51 tỷ của Elon Musk ở SolarCity và Tesla. Ông hiện là cổ đông lớn nhất ở cả SolarCity, SpaceX và Tesla. Ba công ty này có tổng trị giá gần 50 tỷ USD.
Không có nhiều CEO dám dùng cổ phiếu của mình để bão lãnh cho khoản vay cá nhân từ ngân hàng vì điều này có thể gây rủi ro cho các cổ đông khác và tạo ra xung đột lợi ích giữa CEO và công ty. Theo quy định của ủy ban chứng khoán Mỹ, nếu giá cổ phiếu công ty giảm, CEO đó sẽ phải bán cổ phiếu hoặc tăng thêm tiền bảo lãnh cho khoản vay của mình. Các chuyên gia cho rằng động thái “lấy mỡ nó rán nó” của Elon Musk có nguy cơ làm giá cổ phiếu của Tesla sụt giảm trong tương lai.
Elon Musk đã biện hộ cho chiến lược của mình rằng: “Nếu nhà đầu tư bỏ tiền vào công ty của tôi thì tôi cảm thấy mình phải có trách nhiệm bỏ tiền theo. Tôi không thể bảo người khác bước lên thuyền mà bản thân lại đứng trên bờ được”.
“Quan trọng là sự sụp đổ dây chuyền sẽ không xảy ra trong trường hợp giá cổ phiếu của một trong các công ty Tesla, SolarCity và SpaceX giảm”, ông quả quyết.
Elon Musk cho biết khoản vay của ông không đem lại nhiều rủi ro cho các cổ đông vì chúng có giá trị chưa bằng 5% tổng tài sản của ông, mà ước tính ở hơn 10 tỷ USD. Ông có thể dễ dàng tăng thêm tiền bảo lãnh cho các khoản vay nếu cần thiết.
Những chiến thuật liều lĩnh trên đã giúp Elon Musk có được liên tiếp những thành công vang dội gần đây. Chỉ trong một tuần, 325.000 người đã đổ xô đặt mua dòng xe mới Model 3 của Tesla. Cổ phiếu của hãng xe này sau đó đã tăng 75% kể từ ngày 10/2. Chưa hết, vào ngày 8/4, SpaceX đã làm cả thế giới chấn động khi lần đầu tiên hạ cánh thành công tên lửa trên biển Đại Tây Dương.
Theo báo cáo tài chính mới nhất của Tesla, Elon Musk hiện sở hữu 27% cổ phần của Tesla, tương đương với 9,36 tỷ USD. Ngoài ra, ông cũng nắm giữ 22% cồ phần của SolarCity, tương đương với 726 triệu USD. Tuy vậy, số cổ phần của Elon Musk ở SpaceX, công ty có trị giá 12 tỷ USD, lại không được tiết lộ.
Ở Tesla, dù là chủ tịch kiêm CEO, Elon Musk không nhận một đồng tiền lương nào. Ông chỉ nhận 1,2 triệu tiền lương ở SolarCity, tất cả dưới dạng quyền chọn cổ phiếu. Ở SpaceX, lương của Elon Musk là 2,4 triệu USD, nhưng trong đó chỉ có 38.000 USD tiền mặt, và còn lại cũng ở dưới dạng cổ phiếu.
Mặc dù hoàn toàn hợp pháp, những màn “tung hứng” tài chính của Elon Musk đang bị Quốc hội Mỹ để mắt tới. Một số nghị sĩ lo ngại rằng tiền từ hợp đồng SpaceX ký với chính phủ Mỹ có thể bị sử dụng để giúp SolarCity.
SpaceX đã nhận 3,2 tỷ USD từ hợp đồng phát triển tên lửa cho chính phủ Mỹ. Vì thế, Quốc hội Mỹ muốn đảm bảo rằng không một xu trong số tiền này bị lạm dụng để giúp SolarCity.
Trong tuần trước, thượng nghị sĩ Doug Lamborn đã đề xuất sửa luật để cấm Elon Musk dùng tiền của SpaceX để mua trái phiếu của SolarCity. Động thái này được đưa ra nhằm gửi một thông điệp tới Elon Musk rằng Quốc hội Mỹ đang theo dõi nhất cử nhất động của tỷ phú này.
Elon Musk đã bác bỏ cáo buộc trên. Người phát ngôn của SpaceX cho biết số tiền công ty này bỏ ra để mua trái phiếu của SolarCity không phải là tiền của chính phủ. Thay vào đó, chúng có nguồn gốc từ các hợp đồng thương mại và tiền đầu tư của các cá nhân.
Tham khảo: WSJ